Logo Gmina Tczów

menu

Licznik odwiedzin

W tym miesiącu: 22073
W sumie: 60787

ZARYS HISTORII GMINY TCZÓW

Gmina Tczów swoją nazwę wzięła od wsi o tej samej nazwie. Sam Tczów jest miejscowością bardzo starą, niegdyś położoną wśród lasów. Początkowo była wsią królewską, potem król Władysław Jagiełło wcielił ją do starostwa zwoleńskiego. Od XIIIw.
w Tczowie znajdowała się parafia pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela istniejąca od 1180 r. do dnia dzisiejszego.
    
      W starych kronikach szkolnych znajdują się opisy dotyczące dawnego obszaru gminy. Pisali o tych faktach P. Klimczuk w książce,, Nasz powiat” oraz ksiądz Jan Wiśniewski
w książce ,,Dekanat Kozienicki”:
     
     ,,Od szosy zwoleńskiej na południe znajdowała się gmina Tczów. Granice jej na południu i na zachodzie przylegały do powiatu iłżeckiego i radomskiego. Na wschodzie graniczyła z gminą Grabowską oraz miastem Zwoleniem. Na północy zaś graniczy z gminą Suskowolą i dotykała gminy Policznej. Obszar jej był nieregularny i niedogodny. Teren gminy ma charakter równinny. Rzek większych tu nie ma. Spoza wsi Borki sączy się mały potok, dopływający do Modrzejówki. Drugi strumień to początki rzeczki Lucimii, który wlewał się do stawu w Rudzie razem ze Zwolenianką skąd dalej płynie do Wisły.
      
      Najważniejszą drogą w gminie jest biegnąca na północ bita droga ze Zwolenia do Radomia. Ze Zwolenia biegnie również gościniec do Tczowa, który przecina drugi biegnący ze wsi Podgóra do Kazanowa. Okolica to rolnicza, ziemia dość żyzna. Z drobnego przemysłu domowego zasługuje wyrób kilimów. Ruch handlowy gminy zbiega się w pobliskim Zwoleniu. Na jarmarki wyjeżdża się również do Skaryszewa.
     
      Władzę administracyjną pełnili wójtowie. Pierwszym zapisem archiwalnym spotkanym w archiwum radomskim jest 11 września 1865 r. kiedy to wójt gminy Tczów Karol Ćwiklak podpisał protokół ( trzema krzyżykami) sporządzony przez pisarza Jana Markiewicza, udawadniający jako we wsiach Tczów, Bartodzieje, Brzezinki, Strykowice Górne, odczytany był najwyższy ukaz ,, o szkołach początkowych w Królestwie Polskim”.
Jak pisze pan Zbigniew Lesisz w artykułach wydrukowanych w Głosie Ziemi Zwoleńskiej
w nr 18 i 24 z 2002 roku ,, O godłach zwoleńskich” – w końcu XIX w. Sąsiadujące ze Zwoleniem urzędy gminne używały pieczęci wielkości ,,jak pięciozłotówka” pośrodku
z rysunkiem i na obwodzie z napisem w języku rosyjskim. Rysunek  ten mógł być wzorowany na herbie rodziny Matulewiczów – ostatnich dziedziców na zwoleńskim starostwie. Herb tej rodziny nie jest znany, stąd nie ma możliwości porównania zarysów rysunku na pieczęci
z rysunkiem herbu. W tym czasie koniec XIX w. sąsiadujace ze Zwoleniem urzędy gminne używały podobnych pieczęci zawierające w tle rysunki być może charakterystyczne dla danej miejscowości – przedmioty, drzewa lub budowle. Są to pieczęcie wójtowskie – wójta gminy Tczów i Grabów. Pochodzą z dokumentów z lat 1898-1899. tak było do końca zaborów. W 1918 r.  po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i ustanowieniu w kraju polskiej administracji, gminą administrował Urząd Gminy z wójtem na czele, a gmina Tczów należała do powiatu kozienickiego.
     
      Rada Gminy w Tczowie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości została wybrana na początku 1919 r. Imienny wykaz radnych i ich zastępców na dzień 1 maja 1919 r. radni: Suwała Jan, Nędzi Teofil,  Mital Józef, Osiński Aleksander, Wolszczak Leon, Nędzi Franciszek, Janeczek Walenty, GajowiakStaniaław, Deja Franciszek, Zawodnik Piotr, Drozd Wincenty, Ciesielski Józef; z-ca radnych: Mroczek Walenty, Wolszczak Piotr, Dusiński Marcin, Żyrko Andrzej, Siwierski Józef, Kroczewski Ignacy.
     
      Rada Gminy w niezmienionym składzie działała do 1927 roku, kiedy to pismem z dnia 25 maja 1927 roku starosta powiatu kozienickiego polecił 18 rad gminnych, m.in. w Tczowie,
z powodu przedłużonej kadencji Rady oraz nie interesowania się sprawami gospodarki i nie kontaktowania się z wyborcami. Nowe wybory odbyły się w okresie od 17 lipca 1927 roku. Wybrano wójta, jego zastępcę, 12 członków Rady, 6 zastępców członków.
     
      W wyborach Rad Gminy w dniu 5 lutego 1939 roku wójtem został Antoni Wolszczak, a jego zastępcą Wolszczak Stanisław, na których w roku 1944 Ruch Oporu wykonał wyrok śmierci za współpracę z okupantem hitlerowskim. Po ich śmierci funkcję wójta objął Cykle Emil i pełnił tę funkcję aż do wyzwolenia – styczeń 1945 roku. Po wyzwoleniu władzę administracyjną pełnili komisarze wojskowi do maja 1945 roku.
     
      Po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. władze administracyjne gminy mieściły się w Tczowie. Gmina składała się z gromada, a terytorialnie wchodziła w skład powiatu kozienickiego. Do roku 1948 władzę sprawowali Przewodniczący Rady i wójtowie, a po zjednoczeniu Polskiego Ruchu Robotniczego i powstania PZPR – Przewodniczący Rady, który był jednocześnie przewodniczącym Prezydium GRN.
     
      W skład gminy Tczów wchodziły następujący gromady: Bartodzieje, Borki, Brzezinki Nowe, Brzezinki Stare, Janów, Józefów, Julianów, Lucin, Podzakrzówek, Tczów Średni, Wincentów, Kazimierzów, Wilczy Ług, Wybrańce (od lipca 1945 r.), Jedlanka, Strykowice Błotne, Strykowice Górne, Helenów, Karszówka, ( miejscowości te na skutek reformy administracyjnej i utworzeniu Gromadzkich Rad Narodowych w 1954 r. przeszły pod zarząd Urzędu Gminy w Zwoleniu), oraz Dębnica która przeszła do PGRN w Kazanowie.
W skutek zmian administracyjnych w 1985 roku zostają zlikwidowane powiaty, a utworzone 49 województw, w tym województwo radomskie, w skład którego włączona zostaje gmina Tczów. W miesiącu wrześniu 1984 r. rozdzielone zostaje sołectwo Janów i Józefów, tworząc samodzielne sołectwa. Uchwała weszła w życie z dniem powzięcia z mocą obowiązującą od dnia wyborów rady sołeckiej i sołtysa wsi Józefów. Wybory odbyły się w dniu 18 listopada 1984 roku. W 1990 roku w miejsce naczelników gmin powołuje się wójtów gmin. Gmina traci charakter terenowego organu administracji państwowej, a staje się gminą samorządową. Pierwszym wójtem  gminy wybranym na sesji jest pan Krok Stanisław. Na sekretarza powołano Michałowskiego Tadeusza, natomiast skarbnikiem gminy zostaje pani Jadwiga Nędzi, Pierwszym przewodniczącym Rady gminy został pan Kacperczyk Tadeusz- radny wsi Brzezinki Stare. W 2002 roku nastąpiły zmiany w samorządzie, gdzie doszło do wyborów bezpośrednich wójtów.
     
      O stanowisku wójta gminy w wyborach bezpośrednich w dniu 27 października 2002 roku ubiegało się 6 kandydatów. Liczba uprawnionych do głosowania wyborców z gminy wynosiła 3654 osoby. Głosów ważnych zostało oddanych 2252, a wybrany wójt gminy Andrzej Wolszczak uzyskał 1593 głosy. Nadmienić należy, że tylko w gminie Tczów powiatu zwoleńskiego – wójt gminy wybrany został w pierwszym głosowaniu. W wyborach tych wybierano mniejszą niż dotychczas liczbę radnych tj. nie 18 a 15 ( na okres kadencji 2002
 do 2006 r.). W 2006 roku odbyły się kolejne wybory samorządowe. W tymże roku, w wyborach ponownie Wójtem Gminy Tczów został wybrany Pan Andrzej Wolszczak.
 
Na terenie gminy Tczów zlokalizowane są pomniki upamiętniające miejsca pamięci narodowej j.n:

1. Cmentarz parafialny w Tczowie – pomnik upamiętniający poległych żołnierzy w latach 1914- 1918. Teren mogiły jest okrawężnikowany i wyłożony kostką brukową. Pośrodku jest ustawiony pomnik z płyt granitowych z napisem ,, pamięci poległych żołnierzy 1914-1918”. Patronat sprawuje PSP w Tczowie i Urząd Gminy.

2. W miejscowości Lucin ( w lesie przy drodze dojazdowej) umiejscowiona jest mogiła ziemna z pionową płytą betonową z napisem ,,Miejsce wiecznego spoczynku 7 osób zamordowanych przez faszystów niemieckich – 1943 Cześć ich Pamięci”. Patronat sprawuje PSP  w Podgórze i UG  Tczów.

3. Największym mordem dokonanym na mieszkańcach Tczowa, była egzekucja z 11 listopada 1943 r. Zamordowane zostało 35 osób prze żandarmerię i gestapo ze Zwolenia. Jest to mogiła zbiorowa, na której usytuowana jest figurka i płyta pionowa z napisem: ,, Tu spoczywają bohaterzy walki konspiracyjnej, którzy zginęli śmiercią męczeńską z rąk katów niemieckich w liczbie osób 35 dnia 11XI 1943 r. Cześć ich pamięci”. Patronat sprawuje PSP w Tczewie i Urząd Gminy. 

Wójt gminy zaprasza

Wójt Gminy Tczów

Arkadiusz Baran 

przyjmuje interesantów

w sprawach skarg i wniosków:

czwartek 15.00-16.30

Urząd Gminy Tczów

Tczów 124
26-706 Tczów
tel. 48 67 68 023
gmina@tczow.pl

Zobacz również

wersja językowa

Kalendarz

grudzień 2020
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Ni
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Zegar

  • :
  • :
Akceptuję

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies.